علامت تجاري نشاني است كه قادر است كالاهاي
توليدي يا خدمات ارائه شده توسط يك شخص/بنگاه را از كالاها يا خدمات ساير بنگاهها
با اشخاص متمايز نمايد
طبق ماده 30 قانون
علامت، علامت جمعي و نام تجاري عبارتند از:
الف ـ علامت يعني هر نشان قابل رؤيتي كه بتواند
كالاها يا خدمات اشخاص حقيقي يا حقوقي را از هم متمايز سازد.
ب ـ علامت جمعي يعني هر نشان قابل رؤيتي كه باعنوان علامت جمعي در
اظهارنامه ثبت معرفي شود و بتواند مبدأ و يا هرگونه خصوصيات ديگر مانند كيفيت كالا
ياخدمات اشخاص حقيقي و حقوقي را كه از اين نشان تحت نظارت مالك علامت ثبت شده جمعي
استفاده ميكنند متمايز سازد.
ج ـ نام تجارتي يعني اسم
يا عنواني كه معرف و مشخصكننده شخص حقيقي ياحقوقي باشد.
مزاياي ثبت علائم تجاري
· تضمين ميكند كه مشتريان ميتوانند محصولات را
از يكديگر تشخيص دهند.
شركتها را قادر ميسازد محصولاتشان را از
يكديگر متمايز سازند.
ابزار بازاريابي و اساس ايجاد وجهه و شهرت شركتها
هستند.
اجازه استفاده از آنها به اشخاص ثالث داده ميشود
و منبع مستقيم درآمد از محل حق امتيازها ميباشند.
جزء ضروري موافقتنامههاي اعطاي نمايندگي
هستند.
ممكن است دارائي ازرشمند كسب و كار باشند
شركتها را تشويق ميكنند در حفظ يا بهبود كيفيت
محصولات سرمايهگذاري كنند.
ممكن است براي دريافت وام مفيد باشند.
دلايل حمايت از علائم تجاري و حقوق ناشي از آن
با اينكه اكثر كسب و كارها به اهميت استقاده از
علائم تجاري به منظور تميز دادن محصولاتشان از محصولات رقبا پي بردهاند، همه آنها اهميت حمايت از علائم
تجاري از طريق ثبت را درك نكردهاند.
پس از ثبت علامت طبق قانون ثبت علائم تجاري
شخص/شركت حق انحصاري پيدا ميكند، بموجب آن ميتوانيد از عرضه كالاهاي يكسان يا
مشابه توسط اشخاص ثالث تحت علائم تجاري كه عين يا به طريق گمراه كنندهاي مشابه
علامت تجاري شما هستند جلوگيري نمايد.
اگر علامت تجاري ثبت نشود، شركتهاي رقيب از همان
علامت يا علامتي كه شباهت آن با علامت مزبور به اندازهاي است كه موجب گمراهي
خواهد شد براي همان كالا يا كالاهاي مشابه استفاده خواهند كرد و در نتيجه سرمايهگذاري
در بازاريابي يك محصول ممكن است به هدر رود. اگر يكي از رقيبان از علامت تجاري
يكسان يا مشابه علامت تجاري استفاده كند، ممكن است مشتريان تصور كنند آن محصول
متعلق به همان شركت است و در نتيجه كالاي رقيب را خريداري كند. اين امر نه تنها
سود شخص/شركت را كاهش خواهد داد و مشتريان را گمراه خواهد كرد بلكه به شهرت و وجهه
آسيب خواهد زد – بخصوص اگر محصول رقيب كيفيت نازلي داشته باشد.
با توجه به ارزش علائم تجاري و اهميتي كه يك
علامت تجاري ممكن است در تعيين ميزان موفقيت يك محصول در بازار داشته باشد، تضمين
اينكه در بازارهاي مربوط به ثبت رسيده باشد بسيار ضروري است.
بعلاوه، تفويض اجازه استفاده از يك علامت تجاري
ثبت شده به شركتهاي ثالث بسيار آسانتر است و در نتيجه ميتواند منبع درآمد
بيشتري براي شركت/شخص بوجود آورد يا اساس انعقاد يك موافقتنامه اعطاي نمايندگي
فروش باشد.
گاهي اوقات، يك علامت تجاري ثبت شده كه در ميان
مشتريان از شهرت خوبي برخوردار است. ممكن است به منظور دريافت منابع مالي يا وام
از موءسسات مالي استفاده شود كه بطور فزايندهاي از اهميت علائم براي موفقيت كسب و
كار آگاه ميشوند.
مدت اعتبار قانوني علائم تجاري ثبت شده
مدت اعتبار ثبت علامت ده سال از تاريخ تسليم
اظهارنامه ثبت آن ميباشد. اين مدت با درخواست مالك آن براي دورههاي متوالي ده
ساله با پرداخت هزينه مقرر، قابل تمديد است. يك مهلت ارفاقي شش ماهه كه از پايان
دوره شروع ميشود، براي پرداخت هزينه تمديد، با پرداخت جريمه تأخير، درنظر گرفته
ميشود.
علائم تجاري قابل ثبت
هر كلمه، حرف يا حروف، عدد، ترسيمات، عكس، شكل،
رنگ، تصوير، برچسب يا تركيب آنها كه براي تشخيص كالاها يا خدمات بكار رود، علامت
تجاري محسوب ميشود. در برخي كشورها، شعارهاي تبليغاتي نيز علامت تجاري محسوب ميشوند
و در ادارات ملي ثبت علائم تجاري به عنوان علامت تجاري ثبت ميشوند. تعداد روز
افزون كشورها اجازه ميدهند شكلهائي از علائم تجاري كه قبلا مرسوم نبودهاند نيز
ثبت شوند مانند رنگها، علائم سه بعدي (شكل يا بستهبندي كالاها)، نشانهاي قابل
شنيدن (صداها) يا نشانهاي قابل استشمام (بوها). با اينحال، بسياري از كشورها براي
آنچه كه بعنوان علامت تجاري قابل ثبت هستند محدوديتهايي قائل شدهاند و عمومآ
اجازه ثبت نشانهائي را ميدهند كه قابل روءيت هستند يا ميتوان آنها را بصورت
گراقيك نشان داد.